پلاتین یا پلاتینیوم که با نماد شیمیایی Pt شناخته می شود، بعد از پالادیوم، رایج ترین و پراستفاده ترین فلز گروه پلاتین است. نام پلاتین از واژه platina گرفته شده که به معنی نقره کوچک است. این فلز به دلیل مقاومت بالایی که در برابر حرارت و خوردگی دارد، در بسیاری از صنایع از جمله صنایع جواهرسازی، کاتالیست سازی، صنایع شیمیایی و پتروشیمی، صنایع الکترونیکی و … کاربرد دارد. پلاتین همچنین در ساخت وسایل آزمایشگاهی، وسایل جراحی، مبدل های حرارتی، حسگرهای حرارتی و اتصالات الکترونیکی کاربرد دارد.
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی
پلاتین فلزی است به رنگ سفید نقره ای که همان طور که اشاره شد در برابر مواد شیمیایی و حرارت های بالا بسیار مقاوم است. این فلز گرانبها و در عین حال کمیاب، دارای نقطه ذوب 1768 درجه سانتی گراد است و در بسیاری از اسیدهای رایج مثل اسید سولفوریک و اسید نیتریک حل نمی شود.
حل شدن پلاتین در تیزاب سلطانی
پلاتین در تیزاب سلطانی حل می شود و برای بازیابی آن از منابع اولیه و ثانویه معمولا از تیزاب استفاده می شود. نکته ای که باید در مورد حل شدن پلاتین در تیزاب سلطانی به خاطر داشت این است که وقتی این فلز در تیزاب سلطانی حل می شود، محلول تبدیل یه یک محلول خطرناک و سمی می گردد. چرا که نمک های پلاتین موجود در محلول، خطراتی از جمله دگرگونی ژنتیکی، سرطان، حساسیتهای پوستی، تخریب ارگانهای بدن مانند روده، معده، کلیه و سیستم شنوایی و بینایی را دارا هستند.
استخراج از خاک و سنگ های معدنی
همان طور که ذکر شد، پلاتین یک فلز کمیاب است که تولید سالانه آن چندین برابر از تولید طلا کمتر است. برای مثال در سال 2010 فقط 192 تن پلاتین استخراج شده است که حدود سیزده برابر از تولید طلا در همان سال کمتر است. پلاتین در طبیعت معمولا همراه با سنگ های مس و نیکل یافت می شود و بیشتر به عنوان محصول جانبی واحد های استخراج مس و نیکل تولید می گردد. از بزرگترین کشورهای استخراج کننده این فلز می توان به آفریقای جنوبی، روسیه و کانادا اشاره کرد.
بازیافت از منابع ثانویه
اگرچه پلاتین نسبت به طلا، نقره و پالادیوم در قطعات الکترونیکی کاربرد بسیار کمتری دارد، اما همچنان قطعات الکترونیکی یکی از منابع اصلی برای بازیافت پلاتین محسوب می شوند. برای مثال سی پی یوها، چیپ ها (آی سی ها)، خازن های نصب سطحی و بسیاری از قطعات دیگر می توانند حاوی این فلز ارزشمند باشند.
کاتالیست ها نیز یکی دیگر از مهم ترین منابع ثانویه برای بازیافت پلاتین هستند. از کاتالیست هایی که حاوی این فلز هستند می توان به کاتالیست های خودرو و کاتالیست هایی که در صنایع پتروشیمی کاربرد دارد اشاره نمود. از دیگر منابعی که می توان فلز پلاتین را از آن ها بازیافت نمود جواهرات مستعل به خصوص جواهرات پلاتین و جواهرات طلای سفید هستند که معمولا حاوی مقدار قابل توجهی پلاتین هستند.
ذوب پلاتین
همان طور که بالاتر ذکر شد نقطه ذوب پلاتین 1768 درجه سانتی گراد است. این فلز را بهتر است با کوره القایی خاص که توانایی رسیدن به چنین دمایی را دارد ذوب نمود
ذوب پلاتین – پلاتین چگونه ذوب می شود
پلاتین یا پلاتینیوم، یکی از فلزات گروه پلاتین است که در ساخت جواهرات، قطعات الکترونیکی، وسایل تزئینی و … کاربرد دارد. از آنجایی که این فلز نقطه ذوب بسیار بالایی دارد (نقطه ذوب پلاتین 1768 درجه سانتی گراد است) نمی توان آن مثل طلا و نقره ذوب کرد. چرا که کوره طلا و نقره قادر نیست به دمای ذوب پلاتین برسد.
نیترات رودیوم/نیترات پالادیوم/سیم پلاتین/مفتول پلاتین/خرید پلاتین/فروش پلاتین/خرید رودیوم/فروش رودیوم/خرید پالادیوم/فروش پالادیوم/سیم ترموکوپل پلاتین/شمش پلاتین/شمش پالادیوم/شمش رودیوم/کروزه پلاتین/بوته پلاتین
روش های ذوب پلاتین
پلاتین باید با یکی از دو روش کروه القایی یا مشعل اکسیژن – هیدروژن ذوب شود که در ادامه در مورد هر روش توضیح می دهیم. البته اگر قادر به استفاده از روش های ذکر شده نیستید، می توانید به عنوان گزینه آخر از روش استیلن هم استفاده نمایید.
روش مشعل اکسیژن – هیدروژن
معمولا از این روش در مواقعی استفاده می شود که مقدار پلاتین کم باشد. به همین دلیل این روش انتخاب مناسبی برای افرادی است که پلاتین را از قطعات الکترونیکی بازیافت می کنند چرا که قطعات الکترونیکی حاوی پلاتین زیادی نیستند. خریدوفروش پلاتین
کوره القایی
همان طور که اشاره شد روش کوره القایی نیز یکی دیگر از روش های ذوب پلاتین است چرا که کوره القایی با کمک جریان برق می تواند حرارت بسیار بالایی تولید نماید. البته مقدار حرارت تولیدی کوره های القایی بستگی به میزان فرکانس این کوره ها دارد و در هنگام خرید حتما باید به این نکته توجه شود.
کوره القایی بیشتر توسط کسانی استفاده می شود که به صورت مداوم با مقادیر زیادی پلاتین سروکار دارند. برای مثال زرگران و جواهرسازان از این دسته افراد هستند. همچنین این روش اگر چه نسبت به روش اکسیژن – هیدروژن ساده تر و کم دردستر است اما با توجه به قیمت بسیار بالای کوره القایی، به مراتب روش گرانتری محسوب می شود و فقط برای کسانی به صرفه است که به طور مدام باید مقدار قابل توجهی پلاتین را ذوب نمایند.خریدوفروش پلاتین
روش گاز استیلن
استیلن گازی است که به راحتی می تواند دمای ذوب پلاتین را تامین کنید، اما همان طور که اشاره شد این گاز برای ذوب پلاتین و همچنین پالادیوم مناسب نیست. در صورتی که جهت ذوب کردن پلاتین مجبور به استفاده از استیلن هستید و نمی توانید از روش های دیگر بهره ببرید باید نکات زیر را مد نظر داشته باشید.
- استفاده از استیلن برای ذوب کردن پلاتین و پالادیوم باید به عنوان آخرین گزینه مطرح باشد.
- در ذوب با استیلن باید مهارت زیادی داشته باشید تا در نهایت بتوانید فلزی با کیفیتی قابل قبول را به دست آورید.خریدوفروش پلاتین
ریخته گری پلاتین
شاید بد نباشد که اندکی هم به بحث ریخته گری پلاتین برای کسانی که قصد ساخت جواهرات با این فلز را دارند بپردازیم. ریخته گری پلاتین به دلیل نقطه ذوب بالای این فلز، کار بسیار سخت و مشکلی است و تقریبا به صورت دستی نمی توان آن را ریخته گری کرد. از این رو ریخته گری پلاتین را باید با ماشین های سانتریفیوژ که با سرعت زیادی مذاب را قالب گیری می کنند انجام داد.خریدوفروش پلاتین
سخن پایانی
معمولا بسیاری از افراد پودر پلاتین بازیابی شده را نزد افرادی که دارای کوره القایی هستند یا مهارت مورد نیاز برای ذوب کردن فلزاتی همچون پلاتین و پالادیوم با استیلن را دارند می برند تا آن ها پودر را برایشان ذوب کنند. با توجه به این که معمولا هزینه این کار مبلغ کمی است، بسیاری از افراد ترجیح می دهند که همین کار را انجام دهند و خود را درگیر پروسه ذوب کردن پلاتین نکنند. بنابراین در صورتی که مقدار پلاتینی که به صورت مداوم تولید می کنید زیاد نیست بهتر است که شما نیز فرآیند ذوب این گونه فلزات که نقطه ذوب بسیار بالایی دارند را به فرد دیگری بسپارید.خریدوفروش پلاتین