کشف فلز ایریدیوم را میتوان در اوایل قرن نوزدهم ردیابی کرد و نقطه عطف مهمی را در تاریخ آن رقم زد. ایریدیوم بهطور مستقل در سال 1803 توسط دو شیمیدان به نام های اسمیتسون تنانت از انگلستان و آنتوان فرانسوا فورکرو از فرانسه کشف شد. هردوی آنها این عنصر را از سنگ معدن پلاتین استخراج کردند. تنانت به دلیل ترکیبات رنگارنگی که در طی واکنشهای شیمیایی ایجاد میشود، آن را به نام آیریس، الهه یونانی رنگینکمان، «ایریدیم» نامید. این فلز بهعنوان یکی از نادرترین عناصر روی زمین است. به ط.ری که در مقادیر ناچیز در پوسته زمین رخ میدهد که معمولاً در کنار سایر فلزات گروه پلاتین مانند پالادیوم، رودیم، روتنیم و اسمیم یافت میشود. به دست آوردن ایریدیوم عمدتاً به استخراج محصولات جانبی از معدن نیکل یا مس بستگی دارد.
بوته پلاتینی | بوته پلاتین | کروزه پلاتین | کروزه پلاتینی | کلرید پالادیوم | خرید رودیوم | فروش رودیوم
فلز ایریدیوم دارای طیف وسیعی از خواص استثنایی است که آن را در کاردهای مختلفی ارزشمند کرده است. در اینجا برخی از کاربردهای قابلتوجه ایریدیوم آورده شده است:
اینها برخی از کاربردهای قابلتوجه فلز ایریدیوم هستند. ترکیب منحصربهفرد خواص فیزیکی و شیمیایی آن، از جمله نقطه ذوب بالا، مقاومت در برابر خوردگی، هدایت الکتریکی و فعالیت کاتالیزوری، به ارزش آن در طیف وسیعی از صنایع و فناوریها کمک میکند.
ایریدیوم در درجه اول بهعنوان محصول جانبی استخراج پلاتین به دست میآید زیرا در غلظتهای پایین در کنار سایر فلزات گروه پلاتین (PGMs) یافت میشود. بزرگترین تولیدکنندگان ایریدیوم معمولاً کشورهایی هستند که عملیات استخراج پلاتین قابلتوجهی دارند. در اینجا برخی از مناطق اصلی تولیدکننده ایریدیوم در جهان آورده شده است:
ذکر این نکته ضروری است که تولید ایریدیوم در مقایسه با سایر PGM ها نسبتاً کم است و به دلیل نادر بودن آن در پوسته زمین، در دسترس بودن آن محدود است. درنتیجه، قیمتهای ایریدیوم میتواند نوسان داشته باشد و استفاده از آن اغلب بر روی کاربردهای باارزش و تخصصی متمرکز است.
بر اساس اطلاعات موجود، هیچ مدرک تأییدشدهای از وجود معدن ایریدیوم در ایران وجود ندارد. درحالیکه ایران به دلیل ذخایر معدنی و فعالیتهای معدنی قابلتوجه خود شناختهشده است، اطلاعات خاصی در مورد تولید یا استخراج ایریدیم در کشور وجود ندارد. بسیار مهم است که اذعان کنیم که عملیات و اکتشافات معدن میتوانند در طول زمان تکامل یابند.
قیمت فلز ایریدیوم در طول زمان تحت تأثیر عواملی مانند پویایی عرضه و تقاضا، شرایط بازار و کاربردهای صنعتی در معرض نوسانات قابلتوجهی است. در طول تاریخ، قیمت ایریدیوم فراز و نشیبهای قابلتوجهی را تجربه کرده است. بسیار مهم است که تأکید شود که قیمت ایریدیوم میتواند تحت تأثیر عوامل مختلف خاص بازار، بهسرعت تغییر کند.