بازیافت فلز رودیوم

بازیافت فلز رودیوم

استخراج رودیوم

رودیم فلزی سخت و نقره ای رنگ است که بسیار پایدار است و از نقطه ذوب بالایی برخوردار است. فلز رودیم در برابر خوردگی مقاوم است و به عنوان یک PGM دارای خصوصیات کاتالیزوری استثنایی این گروه است.خریدوفروش رودیومرودیم در سال ۱۸۰۳ توسط ویلیام هاید ولاستون ، شیمی دان انگلیسی ، اندکی پس از کشف عنصر پالادیوم کشف شد. ولاستون از تکه سنگ معدن پلاتین که از آمریکای جنوبی بدست آورده بود ،رودیم استخراج کرد. رودیم معمولاً در سنگ‌های حاوی پلاتین و نیکل همراه با دیگر فلزات گروه پلاتین یافت می‌شود.

کاربرد اصلی رودیم در مبدلهای کاتالیزوری است که برای پاکسازی انتشارات خودرو طراحی شده است. رودیم همراه با پالادیوم و پلاتین در ساخت کاتالیزورهای خودرو استفاده می شوند.از آنجا که رودیم کاملاً درخشان و مقاوم در برابر لکه دار شدن است ، از آن به عنوان روکش برای جواهرات نیز استفاده می شود.تولید سالانه این فلز تنها در حدود ۳۰ تن است (در مقایسه با حدود ۴ هزار تن تولید سالانه طلا و ۲۰۰ تن تولید سالانه پلاتین). معادن رودیم بسیار محدود هستند و فرایند استحصال آن نیز پیچیده و دشوار است.

تولیدکننده اصلی این فلز آفریقای جنوبی است. در سال ۲۰۱۰ حدود ۸۰ درصد صادرات جهانی این فلز از این کشور صورت گرفته‌است. روسیه دومین تولیدکننده مهم رودیم استاما صادرات روسیه به دلایل سیاسی هیچگاه استمرار نداشته و یکی از دلایل نوسانات بسیار شدید قیمت این فلز به همین موضوع بر می‌گردد.خریدوفروش رودیوم

بازیافت رودیوم

نفطه ذوب بالای این فلز و حتی حل نشدن آن در تیزاب، بازیافت آن را سخت و مشکل کرده است.به طور کلی رودیوم را می توان به روش های تیزاب کاری یا الکترولیز بازیافت نمود. در هر دو روش باید به جداسازی رودیوم از سایر فلزات توجه نمود. برای مثال می توان با اسید نیتریک و تیزاب، به صورت مرحله به مرحله، فلزات موجود را حل کردتا رودیوم که خیلی سخت در تیزاب حل می شود، در تیزاب باقی بماند. لازم به ذکر است که وجود یا عدم وجود رودیوم در محلول های اسیدی را می توان با استانوس کلرید آزمایش نمود.خریدوفروش رودیوم

از منابع استخراج و بازیافت رودیوم می توان به کاتالیزورهای خودرو ، جواهرات و سایر وسایل حاوی این فلز اشاره کرد.رودیوم یک فلز کمیاب و گرانبها، به رنگ سفید و درخشنده و یکی از شش فلز گروه پلاتین است که کاربردهای فراوانی در ساخت جواهرات و کاتالیست ها دارد. این فلز که دارای نماد شیمیایی Rh می باشد،به دلیل خصوصیات خود و همچنین کمیاب بودن از قیمت بالایی برخوردار است، به طوری که قیمت آن در بسیاری از مواقع از فلزاتی مثل طلا و پلاتین هم بیشتر است.خریدوفروش رودیوم

رودیوم در سال 1803 توسط یک دانشمند بریتانیایی از خاک معدنی که علاوه بر رودیوم، حاوی پلاتین و پالادیوم نیز بود استخراج شد. در ابتدا رودیم کاربرد زیادی نداشت،اما با پیشرفت صنایع، مخصوصا با ابداع کاتالیستهای خوردو، این فلز جایگاه و اهمیت خود را به دست آورد و به فلزی گرانقیمت تبدیل شد.

خصوصیات رودیوم

همان طور که گفته شد رودیوم فلزی بسیار کمیاب است و معادنی از آن در روسیه، کانادا و آفریقای جنوبی یافت می شود. این فلز همچون فلز کروم، بسیار سخت و محکم است و در برابر خوردگی و مواد شیمیایی بسیار مقاوم می باشد.خریدوفروش رودیومهمچنین دارای نقطه ذوب بسیار بالایی است (1964 درجه سانتی گراد) که آن را در برابر حرارت های بسیار زیاد آسیب ناپذیر می سازد.رودیوم به دلیل رنگ سفید، براق و درخشنده اش در ساخت جواهرات و زیورآلات به کار می رود. البته از آن به عنوان آلیاژ جواهرات استفاده نمی شود، بلکه برای آبکاری جواهراتی نظیر جواهرات نقره 925 و طلای سفید استفاده می شودبازیافت رودیوم

به طوری که بیشتر جواهرات طلای سفید با رودیوم آبکاری شده و بعد به بازار عرضه می گردند.رودیم همچنین کاربرد وسیعی در ساخت کاتالیست های خودرو موسوم به کاتالیست های کانورتور دارد. البته بعضا در کاتالیست های مورد استفاده در سایر صنایع نظیر صنایع شیمیایی و پتروشیمی نیز استفاده می شود.خرید و فروش رودیوم از این فلز همچنین آلیاژی به نام آلیاژ پلاتین – رودیوم تولید می شود که این آلیاژ به شکل های مختلفی مثل ورق، سیم و فویل به بازار عرضه می شود تا در ساخت بسیاری از وسایل به کار برود.

بوته پلاتینی | کروزه پلاتینی | فلز پلاتین | فلز پالادیوم | فلز رودیوم

مراحل بازیافت فلز رودیوم

با توجه به اینکه فلز رودیوم فلزی سخت، فرسایش ناپذیر،مقاوم در برابر اسیدها و نقطه ذوب بالا می باشد، بازیافت و جدا سازی آن هم کاری خطرناک است. در فرایند بازیافت رودیوم، به دلیل سمی بودن نمک این فلز مثل کلریدها خطرات و آسیب هلی جبران ناپذیری ممکن است به وجود آید. بنابراین تنها افراد متخصص با رعایت نکات ایمنی میتوانند در این حوزه فعالیت کنند.درفرآیند بازیافت فلز رودیوم از روش تیزابکاری و الکترولیز کردن استفاده می شود و موادی چون اسید سیتریک و تیزاب مرحله به مرحله مورد استفاده قرار میگیرد.در بازیافت جواهرات معمولا از روش شیمیایی او در ضایعات کاتالیست ها و ضایعات الکتریکی از روش قالکاری استفاده می شود. البته از روش شیمیایی در بازیافت ضایعات هم می شود استفاده کرد

بازیافت فلز رودیوم

به دلیل کمیاب بودن رودیوم در طبیعت، همیشه بازیافت آن از مواد ثانویه مورد توجه بوده است. از منابعی که می توان این فلز ارزشمند را از آنها بازیافت کردمی توان به کاتالیست های خودرو، جواهرات دارای آبکاری رودیوم و قطعات الکترونیکی اشاره کرد. البته باید توجه داشت که خیلی کم پیش می آید که قطعات الکترونیکی حاوی رودیم باشند.خبازیافت رودیوم

روش های بازیافت رودیوم

از آنجایی که رودیوم نقطه ذوب بسیار بالایی دارد و در اسیدها حتی تیزاب هم حل نمی شود، بازیافت آن، مشکلات و دردسرهای زیادی را به همراه دارد. البته رودیم اگر به صورت پودر باشد، با صرف زمان و حرارت زیاد می توان آن را در تیزاب حل کرد.به طور کلی رودیوم را می توان به روش های تیزابکاری یا الکترولیز بازیافت نمود. نکته مهم اینجا است که هر دو روش به جداسازی رودیم از سایر فلزات تاکید دارندو نه حل کردن و سپس بازیابی آن. لازم به ذکر است که وجود یا عدم وجود رودیوم در محلول های اسیدی را می توان با استانوس کلرید آزمایش نمود.بازیافت رودیوم

کشورهای اصلی صادرکننده فلز رودیوم

رودیم در دل طییعت ودر پوسته زمین وجود دارد؛ اما تنها ۰.۰۰۰۲ قسمت در میلیون را شامل می‌شود. همچنین شهاب‌سنگ‌های نیکل هم حاوی مقدار بسیار کمی از فلز رودیم هستند. این عنصر بیشتر در معادن پلاتین یافت می شود منابع اصلی این عنصر در آفریقای جنوبی، ماسه‌های رودخانه در کوه‌های اورال روسیه و در آمریکای شمالی قرار دارند. بنابراین  تولیدکننده اصلی این فلز آفریقای جنوبی است. . روسیه دومین تولیدکننده مهم رودیوم استودر رتبه های بعدی آمریکای شمالی و جنوبی و کانادا قرار میگیرند.

ذوب فلز رودیوم

از آنجایی که نمی توان با کوره های معمولی به دمای ذوب رودیم رسید باید از کوره های القایی که مخصوص ذوب رودیوم طراحی شده اند و فرکانس بالایی دارند، استفاده کرد.بازیافت رودیوم