فرض کنید که یک پودر حاوی سه فلز گرانبهای پلاتین، رودیوم و پالادیوم داریم و میخواهیم این فلزات گرانبها را از این پودر بازیابی کنیم. برای این کار از روشهای مختلفی میتوان استفاده کرد که در ادامه یکی از این روشها را توضیح میدهیم. البته لازم به ذکر است که کلیت بیشتر این روش ها یکی است و تفاوت چندانی با هم ندارند.آب رودیوم
نکته ایمنی
فرآیند اسید کاری و تیزاب کاری فلزات پلاتین، پالادیوم و رودیوم، فرآیندی خطرناک است چراکه محلولها و بخارات حاوی این فلزات سمی و حتی کشنده هستند. بنابراین روشی که در این مقاله توضیح دادهشده است باید توسط فردی انجام شود که با نحوه بازیابی این فلزات آشنایی داشته باشد. همچنین لازم است که این فرد به تجهیزاتی نظیر ماسک تنفسی و هود شیمیایی مجهز باشد.آب رودیوم
1- حذف فلزات مزاحم از پودر حاوی پلاتین، رودیوم و پالادیوم
در اولین مرحله باید فلزات مزاحم را از پودر جدا کرد. برای این منظور از اسید سولفوریک رقیق استفاده میکنیم. بنابراین اسیدسولفوریک رقیق را به آرامی به پودر اضافه کنید. پس از این که پودر را در اسید حل کردید، باید محلول را فیلتر کنید.آب رودیوم
بوته پلاتینی | کروزه پلاتینی | فلز پلاتین | فلز پالادیوم | فلز رودیوم | کلرید پالادیوم | خرید رودیوم | فروش رودیوم | کربن پالادیوم
اخطار: اسید سولفوریک اسیدی بسیار خطرناک و خورنده است و خطرات آن وقتی داغ شود چند برابر می گردد. بنابراین نباید از اسید سولفوریک غلیظ استفاده کنید.
2- جداسازی و بازیابی پالادیوم از پودر
پودر را در اسید نیتریک حل کنید تا پالادیوم در اسید حل شود. پسازاین که پالادیوم را در اسید نیتریک حل کردید، میتوانید آن را با دی متیل گلی اکسیم یا پودر روی از محلول رسوب دهید.
3- جداسازی پلاتین از رودیوم
پودر را در تیزاب حل کنید تا پلاتین در تیزاب سلطانی حل شود. پس از حل شدن پلاتین، محلول را فیلتر کنید و سپس آن را با آمونیوم کلرید رسوب دهید.آب رودیوم
استفاده از اسیدپراکسید
برای اینکه مطمئن شوید که رودیوم در محلول حل نمیشود، میتوانید بهجای تیزاب سلطانی از محلول اسیدپراکسید استفاده کنید. در صورت استفاده از این محلول باید پودر را چند بار در این محلول حل کنید تا از حل شدن کامل پلاتین اطمینان یابید.
4- بازیابی رودیوم
برای بازیابی رودیوم کار دیگری لازم نیست، چراکه اگر مراحل قبلی را به نحو احسن انجام داده باشید، پودر باقیمانده، رودیوم خالص خواهد بود. بنابراین پودر باقیمانده از فرآیند تیزاب کاری را بشویید تا وقتیکه کاملاً تمیز شود، سپس پودر را خشک کنید.آب رودیوم
آبکاری رادیوم
آبکاری رادیوم یکی از آبکاری های رایج در صنعت جواهرسازی است. چرا که مقاومت جواهر را در برابر اکسیداسیون و تیره و کدر شدن به طرز قابل توجهی افزایش می دهد. از آبکاری رادیوم برای روکش کردن جواهرات نقره، طلای سفید و بعضی از لوازم صنعتی، آزمایشگاهی و پزشکی مثل لوازم جراحی استفاده می شود. لازم به ذکر است که خیلی به ندرت از ابکاری رادیوم در قطعات الکترونیکی استفاده می گردد.آب رودیوم
آیا آبکاری رادیوم خطرناک است؟
توجه کنید که منظور از رادیوم همان فلز رودیوم است و در بین جواهرسازان و طلاسازان به غلط واژه رادیوم جا افتاده است. بنابراین منظور از آبکاری رادیوم همان آبکاری رودیوم است چرا که فلز رادیوم یک عنصر رادیواکتیو و خطرناک می باشد و در صنعت جواهرسازی هیچ کاربردی نداشته و ندارد.آب رودیوم
جواهرات نقره
نقره اگرچه فلزی سفید و براق است و حتی خود به عنوان روکش روی بسیاری از جواهرات آبکاری می شود، اما پس از مدتی تیره و کدر می شود. برای رفع این مشکل بعضی از جواهرسازها، جواهرات نقره استرلینگ را با رادیوم آبکاری می کنند تا هم درخشندگی و براقی بیشتری پیدا کنند و هم در برابر تیره و کدر شدن مقاوم شوند. البته باید توجه داشت که پس از مدتی، بسته به میزان استفاده از جواهر و کیفیت لایه آبکاری شده، روکش رادیوم جواهر نقره از بین می رود و به همین خاطر باید دوباره جواهر آبکاری گردد.آب رودیوم
نکته: در بعضی از موارد، ظروف نقره استرلینگ نیز با رادیوم آبکاری می شوند.